Mięśnie w organizmie człowieka pełnią bardzo ważne, zróżnicowane funkcje. W zależności od ich rodzajów, odpowiadają między innymi za ruchy kończyn, przepływ krwi czy też funkcjonowanie narządów wewnętrznych. Warto więc poznać je z bliska, tak aby mieć szerszy ogląd na ich definicję oraz zadania.
Co to są mięśnie?
Mięśnie to – najprościej mówiąc – narządy ruchu, które posiadają zarówno ludzie, jak i zwierzęta. Są one zbudowane z komórek, które mają zdolność do kurczenia się oraz rozkurczania. Mięśnie, co ciekawe, są przymocowane ścięgnami do kośćca.
Wyróżnia się trzy rodzaje mięśni, które występują w organizmie człowieka. Są to:
- mięśnie szkieletowe;
- mięsień sercowy;
- mięśnie gładkie.
Mięśnie szkieletowe są zbudowane z długich, cylindrycznych komórek. Posiadają one wiele jąder. Warto wspomnieć, że nazywane są poprzecznie prążkowanymi, co wynika z występowania różnych włókienek. Ich skurcz jest szybki i krótkotrwały, podobnie szybko występuje zmęczenie. Odpowiadają one przede wszystkim za ruchy kończyn i całego ciała.
Mięsień sercowy to odmiana mięśni poprzecznie prążkowanych. Jego komórki posiadają wiele jąder oraz naprzemienne włókna. Co ciekawe, włókienka te nie tworzą zwartej tkanki, ale liczne rozgałęzienia. Mięsień ten odpowiada za pracę serca i wspiera przepływ krwi. Człowiek nie może go kontrolować, ponieważ posiada on własny mechanizm, który reguluje jego pracę.
Ostatnim rodzajem mięśni są mięśnie gładkie. Tworzą je komórki jednojądrowe, które mają kształt wrzecionowaty. Nie widać u nich żadnego prążkowania, a zarówno skurcz, jak i rozkurcz mięśni jest powolny i może się przez długi czas utrzymywać. Ich funkcjonowanie nie jest zależne od człowieka, a skurcz nie następuje po zmęczeniu. Mięśnie gładkie można spotkać w przewodzie układów i narządów wewnętrznych.
Jak zbudowane są mięśnie?
W ciele każdego człowieka znajduje się od 450 do 500 mięśni. U mężczyzn stanowią one około 40 procent masy ciała, z kolei u kobiet – 35 procent.
Każdy mięsień składa się z wiązki cienkich włókienek, które określane są jako miofibryle. Można je śmiało wyglądem porównać do nici, które są zbudowane z komórek zdolnych do kurczenia się. Pogrupować je można również na pęczki – te ściśle przylegają do siebie.
Włókna z kolei dzielą się na wolno- i szybkokurczliwe. Wolnokurczliwe inaczej nazywane są tlenowymi lub czerwonymi. Odpowiadają za wykonywanie ciężkiej i wolnej pracy mięśni. Aktywują się w trakcie długiego i intensywnego wysiłku, to jest podczas pływania, jazdy na rowerze lub biegów długodystansowych.
Szybkokurczliwe natomiast nazywane są białymi. Odpowiadają za dynamiczną i szybką pracę, to jest przy podnoszeniu ciężarów, w trakcie sprintów czy zadawaniu ciosów w sportach walki. Są one znacznie mniej odporne w stosunku do pierwszego z rodzajów.
Ich liczba jest uwarunkowana genetycznie i u każdego człowieka jest inna. Osoby, u których przeważają włókna wolnokurczliwe, mają lepsze predyspozycje do sportów wytrzymałościowych, a w przypadku szybkokurczliwych – odnoszą sukcesy m.in. w kulturystyce.